Khởi đầu hành trình tăng trưởng!

TỰA SÁCH: “Nguyên tắc: cuộc sống và công việc”.

Tựa Tiếng Anh: “Principles: Life and Work”

Mua sách trên Tiki: https://ti.ki/IUvNYqOG/1VW237I5

Lời nói đầu

Chào mừng các bạn đến với chuyên mục “Mỗi ngày một cuốn sách”. Hôm nay tôi sẽ giới thiệu với các bạn cuốn sách mới có tên là “Principles: Life and Work”, tạm dịch là “Nguyên tắc: cuộc sống và công việc”. Tác phẩm được xuất bản bằng tiếng Anh vào tháng 9 năm 2017, với tổng cộng 592 trang. Thông qua cuốn sách này, tác giả muốn nhắn nhủ rằng: Để đạt được mục tiêu, điều quan trọng nhất là bạn cần có nguyên tắc sống và làm việc, đồng thời luôn giữ lý trí khi xử lý mọi tình huống diễn ra xung quanh.

Trước tiên, hãy để tôi giới thiệu với các bạn về tác giả của cuốn sách này – Ray Dalio. Ông là một người rất nổi tiếng, được biết đến với biệt danh “Steve Jobs của giới đầu tư”, đồng thời là một huyền thoại ở Phố Wall và là nhà sáng lập quỹ đầu tư mang tên Bridgewater. Vượt qua Quỹ Quantum của kẻ săn mồi tài chính Soros, Bridgewater đã trở thành quỹ đầu tư sinh lời nhất trong lịch sử. Ngay cả khi đối mặt với khủng hoảng tài chính, trong lúc các quỹ khác bị thiệt hại nặng nề, thậm chí phá sản, thì Bridgewater vẫn vượt qua một cách an toàn và thu về lợi nhuận tốt. Hiện tại, đây là quỹ đầu tư lớn nhất trên thế giới với quy mô quản lý tài sản đạt 160 tỷ đô la Mỹ, tương đương hơn 3,6 triệu tỷ đồng Việt Nam. Dalio còn được biết đến với biệt danh “Người đỡ đầu của các quỹ đầu tư”. Với những thành tích xuất sắc trong sự nghiệp, ông được tạp chí Times bình chọn là một trong 100 người có ảnh hưởng nhất thế giới.

Thực ra, “Nguyên tắc” không phải là một tác phẩm mới. Nó đã được Dalio phát hành miễn phí vào năm 2010, sau đó được hiệu đính và biên soạn toàn diện, rồi được Bill Gates đích thân viết lời đề tựa.

Ý tưởng thực hiện cuốn sách được nhen nhóm từ những năm 1980. Vào thời điểm đó, Dalio thường ghi lại một số kinh nghiệm của bản thân về những điều cần suy xét, những vấn đề phát sinh bất ngờ trong đầu tư. Sau đó, ông nhận ra rằng, đứng trước các tình huống mới, thay vì gấp rút tìm phương án xử lý, tốt hơn hết nên bình tĩnh suy nghĩ một cách thấu đáo và nhóm các vấn đề tương tự nhau lại để đưa ra quy tắc ứng xử phù hợp nhất. Sau khi bắt đầu một dự án, ông sẽ ghi lại logic giao dịch của từng khoản đầu tư, từ đó tóm tắt, điều chỉnh các quy tắc, tiêu chuẩn đầu tư và chuẩn bị cho các giao dịch trong tương lai.

Nội dung của cuốn sách “Nguyên tắc” có tính ứng dụng và thực tiễn cao, cả bản điện tử và bản in đều rất nổi tiếng. Bản in cuốn sách đã được bán hết sạch ngay sau khi được phát hành, thậm chí các độc giả tại Mỹ phải đợi một hoặc hai tháng để nhận được nó.

Cuốn sách được chia làm ba phần, phần đầu là lịch sử đấu tranh của cá nhân Dalio, phần thứ hai là tóm tắt các nguyên tắc sống của ông, và phần thứ ba là những nguyên tắc làm việc. Số nguyên tắc sống và làm việc của ông ở hai phần cuối lên đến hàng trăm, chủ yếu được trình bày dưới dạng danh sách và mỗi nguyên tắc được mô tả, phân tích một cách ngắn gọn.

Trong số audio này, chúng ta hãy cùng nhau tìm hiểu và chia sẻ nội dung cốt lõi của cuốn sách này từ ba khía cạnh. Trước hết là “Nguyên tắc sống” của Dalio, cách nhìn nhận về thế giới và sự việc. Thứ hai, chúng ta sẽ nói về “Nguyên tắc làm việc” của ông, cách sử dụng các nguyên tắc làm nền tảng và nguyên tắc tối cao để đưa ra những ý tưởng xuất sắc trong quá trình làm việc. Cuối cùng, chúng ta sẽ bàn về “nguyên tắc của các nguyên tắc”, cách trở thành một “người mắc lỗi chuyên nghiệp”, suy ngẫm về những sai lầm và hình thành các nguyên tắc của riêng bạn.

Phần 1

Trước hết, chúng ta hãy nói về “các nguyên tắc trong cuộc sống”. Phần này gồm nhiều nguyên tắc nhỏ, với nội dung chính là cách sử dụng lý trí để hiểu về thế giới, hay nói cách khác là đối mặt với thực tế.

Nhiều người có thể nghĩ rằng họ là một người “sống lý trí và có nguyên tắc”. Thực tế, để nhận ra sự thật không hề đơn giản. Con người ta thường hành động theo bản năng, bất chấp hiện thực và lẽ phải. Ví dụ, tỷ phú Warren Buffett từng nói rằng một trong những nguyên tắc đầu tư của ông là “Hãy tham lam khi người khác sợ hãi và sợ hãi khi người khác tham lam”. Nghe có vẻ dễ, nhưng những người có kinh nghiệm đầu tư chứng khoán đều biết rằng việc áp dụng nguyên tắc này thực sự không hề đơn giản. Khi thị trường sụp đổ, bạn khó lòng giữ được lý trí, rất có thể bạn sẽ đi theo số đông và bán hết cổ phiếu.

Để suy nghĩ và hành động lý trí hơn, Dalio đã tổng kết “năm bước để đạt được mục tiêu”. Ông tin rằng, muốn đạt được mục tiêu phải trải qua 5 bước: thiết lập mục tiêu, nhận diện vấn đề, chẩn đoán vấn đề, thiết kế giải pháp và thực hiện giải pháp. Năm bước này nghe có vẻ dễ nhưng thực hiện rất khó. Nhiều người đã gặp trở ngại ở bước thứ hai, họ không hiểu được chính xác vấn đề. Vì sao lại có tình trạng như vậy? 

Để giải thích điều này, Dalio phân tích rằng có hai nguyên nhân. Một mặt, ai cũng có “điểm mù”. Mỗi người đều có một quan điểm khác nhau. Lối tư duy theo thói quen đôi lúc khiến chúng ta không thể phán đoán chính xác tình hình. Mặt khác, bản chất của con người là kiêu ngạo và tự phụ. Khi quan điểm của mình bị phản bác, thay vì xem xét, thừa nhận sai lầm, điều đầu tiên họ nghĩ đến là tìm cách biện minh, và khi không thể biện minh thì đơn giản là họ sẽ nổi giận.

Dalio tin rằng bi kịch lớn nhất của nhân loại là sự kiêu ngạo và tự phụ. Nó khiến chúng ta hành xử dựa trên những quan điểm sai lầm và không sẵn sàng chấp nhận những hoài nghi. Vậy bi kịch này do đâu mà có? Các nhà thần kinh học cho rằng điều này có liên quan đến cơ chế hoạt động của não bộ. Bộ não của chúng ta có một phần muốn biết mình sai ở đâu, thích nhìn ra điểm yếu của bản thân để có thể phát triển và hoàn thiện hơn. Tuy nhiên, một phần khác của bộ não lại coi những lời đánh giá, phê bình chân thực là các đòn tấn công, là sự bới móc, ganh ghét của người khác, và luôn cố tìm mọi cách để biện minh cho hành động của mình. Nói cách khác, trong tâm trí bạn tồn tại hai con người khác nhau, một con người lý trí và một con người cảm tính, cả hai luôn đối nghịch nhau và tranh giành quyền kiểm soát bạn.

Làm thế nào để con người lý trí trong bạn có thể chiến thắng, vượt qua sự kiêu ngạo, tự phụ và tránh những điểm mù? Bí quyết là, hãy giữ cho mình một thái độ cực kỳ cởi mở, sẵn sàng thừa nhận rằng bạn có những điểm mù và khuyết điểm. Dalio đã từng tiếp xúc với rất nhiều người ưu tú và không ai trong số họ là hoàn hảo, nhưng họ đều rất thông minh. Những người này cực kỳ cởi mở khi đối mặt với những hoài nghi và chỉ trích từ bên ngoài, họ hiểu rõ được đâu là điểm mù và khuyết điểm của mình, và nhờ đó ngày càng phát triển bản thân hơn.

Tất nhiên, không phải dễ dàng mà trở nên “cực kỳ cởi mở” được. Dalio cũng cho biết, thông thường chúng ta phải mất 18 tháng để làm quen với điều này. Bạn có thể bắt đầu từ những việc nhỏ xung quanh mình. Chẳng hạn như với gia đình, bạn bè hoặc bất kỳ ai khác, hãy cởi mở trao đổi ý kiến, đưa ra những đánh giá và lựa chọn sau khi cân nhắc kỹ lưỡng. Bạn sẽ thấy rằng, những lúc như vậy, mọi người đều có thể thoải mái trao đổi và mang lại kết quả tốt hơn so với việc tự mình suy ngẫm về vấn đề đấy.

Ngoài việc duy trì sự cởi mở hết mức, Dalio tin rằng chúng ta cũng nên chủ động xem xét mọi mặt của cuộc sống một cách khoa học và hợp lý, đồng thời biến kinh nghiệm cảm tính thành tổng kết lý tính. Ví dụ: nếu bạn hỏi một người mất bao lâu để di chuyển đến nơi làm việc và trở về nhà mỗi ngày, hầu hết mọi người sẽ trả lời là “bốn mươi phút” hoặc “khoảng một giờ”. Nhưng trên thực tế, rất ít người có thể ghi lại, thống kê và phân tích để biết được chính xác thời gian đi làm trung bình là bao lâu. Nếu bạn có thể thực hiện một cách khoa học như vậy, ý thức làm chủ cuộc sống của bạn sẽ tăng lên một bậc.

Đây là nội dung đầu tiên của cuốn sách – “Nguyên tắc sống”, chúng ta hãy tóm tắt lại một chút nhé. Trong phần này, Dalio cho rằng mọi người cần học cách từ chối việc suy nghĩ, hành động theo bản năng, thay vào đó là duy trì một thái độ nhận thức cởi mở tích cực trong cuộc sống, từ bỏ tính tự phụ và kiêu ngạo để nhìn nhận rõ ràng sự vật, sự việc. Thái độ của bạn khi đối diện với các vấn đề cuộc sống cần giống như thái độ của một nhà khoa học đối với nghiên cứu khoa học, để có thể thực sự làm chủ cuộc sống của mình.

Phần 2

Tiếp theo, chúng ta hãy cùng nhau nói về “nguyên tắc làm việc” của Dalio. Về bản chất, “nguyên tắc làm việc” và “nguyên tắc sống” được ông tổng kết một cách nhất quán. Trong cuốn sách của mình, ông cho rằng “nguyên tắc làm việc” thực chất là áp dụng “nguyên tắc sống” vào sự nghiệp, nhưng nó quan trọng hơn nguyên tắc sống. Trong cuốn sách có đến hàng trăm nguyên tắc được liệt kê, đại khái ta có thể chia thành ba góc độ: một là con người, hai là văn hóa, ba là xây dựng và quản lý tổ chức. Trong đó, nguyên tắc quan trọng nhất mà Quỹ Bridgewater hướng tới là “Lựa chọn sáng tạo những gì tốt nhất”, hay có thể hiểu “ý tưởng xuất sắc là trên hết”.

“Ý tưởng xuất sắc là trên hết” nghĩa là khi một công ty đưa ra một quyết định thì nên lựa chọn phương án hợp lý và khoa học nhất, chứ không nên phụ thuộc vào người nào có chức vụ cao nhất. Dalio tin rằng thành công của một tổ chức không phụ thuộc vào tài năng của người sáng lập hay nguồn lực ở trong tay, mà vào việc liệu công ty có thể giữ vững nguyên tắc “ý tưởng xuất sắc là trên hết” hay không.

Để phát lộ được những ý tưởng hay nhất thì bước đầu tiên là mọi người đều phải đưa ra ý tưởng của mình trước tập thể, bước thứ hai là tất cả cùng đánh giá và nhận xét về các ý tưởng đó. Đến đây, bạn sẽ thắc mắc, làm thế nào để đánh giá được liệu ý tưởng đó có hợp lý hay không? Trong cuốn sách, Dalio đã mô tả một phương pháp mà Quỹ Bridgewater thường sử dụng để ra quyết định được gọi là “phương pháp ra quyết định dựa trên trọng số tín nhiệm”. Tức là xem xét đầy đủ nền tảng chuyên môn của từng người, từ đó ấn định trọng số cho ý kiến mà những người có chuyên môn khác nhau đưa ra, và cuối cùng là tính toán trọng số để làm căn cứ đưa ra quyết định.

Ví dụ, tại một cuộc họp của Quỹ Bridgewater, nếu các chủ đề liên quan đến y tế được thảo luận, ý kiến ​​của những người có trình độ y học đưa ra chắc chắn sẽ có trọng số cao hơn so với những người có kiến ​​thức về kế toán. Trọng số sẽ được tính ngược lại nếu vấn đề đưa ra liên quan đến kế toán. Điều này không chỉ đảm bảo tính công bằng, dân chủ trong quá trình xem xét mà còn đảm bảo tính khoa học và khả thi của quyết định cuối cùng.

Tất nhiên, tiền đề của phương pháp ra quyết định này là “mọi người đều khác nhau”. Theo quan điểm của Dalio, bộ não và đặc điểm thể chất của mỗi người không giống nhau và ai cũng có ưu, nhược điểm riêng. Khi nhìn nhận vấn đề, mọi người đều có quan điểm riêng và hạn chế riêng. Để đảm bảo chất lượng, điều quan trọng là đề xuất nhiều ý kiến từ các góc độ khác nhau và chúng phải được phân tích kỹ càng trước khi đưa ra quyết định cuối cùng.

Tuy nhiên, không phải công ty nào cũng có thể tạo ra bầu không khí này. Vậy làm thế nào để những ý tưởng xuất sắc có thể tiếp tục được tạo ra trong một tổ chức? Để giải quyết vấn đề này, Dalio đã đưa ra một nguyên tắc khác mang tên “Cực kỳ minh bạch và thẳng thắn”. Nó được nhấn mạnh và xếp ngang hàng với nguyên tắc sống “Cực kỳ cởi mở” của ông. 

Có một ví dụ nêu trong cuốn sách như sau: Một lần, Dalio nhận được email của cấp dưới với nội dung “Dalio, bài phát biểu của ông tại cuộc họp công ty hôm nay là một thất bại. Ông đã không hề có sự chuẩn bị, nếu không, nó đã không tệ đến như vậy. Sau này, ông nên dành nhiều thời gian hơn để chuẩn bị cho cuộc họp. Trong trường hợp cần thiết, tôi có thể giúp ông. Nếu cho rằng tôi sai, ông có thể hỏi đồng nghiệp khác hoặc đối chất trực tiếp với tôi.” Thực sự hiếm thấy việc cấp dưới trực tiếp thách thức sếp như thế này ở các công ty khác. Nhưng đối với Dalio, những cuộc trò chuyện như vậy diễn ra hằng ngày, và ông không hề tức giận chút nào. Vì chỉ có như vậy, đồng nghiệp mới có thể thẳng thắn với nhau. Trong công ty, bất kể cấp bậc, bất kỳ câu hỏi hay ý kiến ​​gì, đồng nghiệp đều phải kịp thời chỉ ra, đây là nguyên tắc “cực kỳ minh bạch” mà họ theo đuổi.

Ngoài ra, có một quy định nghe có vẻ đáng sợ trong Quỹ Bridgewater, đó là tất cả các cuộc họp nội bộ phải được ghi lại. Nếu một đồng nghiệp vắng mặt được nhắc đến trong cuộc họp, người có mặt phải gửi đoạn ghi âm về cuộc thảo luận đó cho anh ta. Nói cách khác, công ty không cho phép bất kỳ ai nói về người khác sau lưng họ. Ví dụ, có lần Dalio thảo luận với Giám đốc điều hành khác về việc thăng chức cho một nhân viên. Vị Giám đốc điều hành cảm thấy rằng người ấy có năng lực tốt, có thể được cất nhắc vị trí cao hơn, nhưng Dalio lại không thấy vậy. Sau đó ông nghĩ: “Không, mình không thể nói về nhân viên sau lưng họ”. Thế là Dalio gọi anh ta đến văn phòng của mình và trực tiếp đưa ra những nhận xét thẳng thắn. Tất nhiên, trong khi nhận xét, ông không quên cho nhân viên một cơ hội để giải thích.

Trên thực tế, văn hóa cực kỳ minh bạch và thẳng thắn này dựa trên lý thuyết nền tảng của Robert Kegan, một học giả tại Đại học Harvard. Ông đã phát hiện ra rằng, ở hầu hết các công ty, bề ngoài các nhân viên làm một công việc, nhưng thực tế họ làm hai công việc. Công việc đầu tiên là thực hiện nhiệm vụ được giao; công việc thứ hai là quản lý quan điểm và ấn tượng của người khác về mình, đặc biệt là che giấu những khuyết điểm, thiếu sót đồng thời thể hiện ưu điểm của bản thân. Công việc thứ hai này thực sự tiêu tốn rất nhiều thời gian và sức lực. Trong văn hóa doanh nghiệp của Bridgewater, mọi người chỉ cần làm công việc đầu tiên với tâm lý tự nhiên và thoải mái nhất là đủ, không cần để ý đến công việc thứ hai. Đằng sau tất cả những điều này là triết lý của Dalio về lý tính tuyệt đối. Ông hy vọng sẽ tạo ra một môi trường để nhân viên làm việc như một cỗ máy và làm đúng trách nhiệm của họ, đây là điều quan trọng hàng đầu.

Tuy nhiên, đổi lại đó là chỉ tiêu doanh thu đặt ra cho các nhân viên mới ở Bridgewater rất cao. Theo báo cáo, có tới một phần ba số nhân viên rời công ty chỉ trong vòng hai năm đầu tiên vào làm. Hơn nữa, dựa trên phản hồi của những nhân viên này, họ cho rằng sự giao tiếp giữa các đồng nghiệp quá thô lỗ và thường xuyên ở trong tình trạng bị tra hỏi. Khi nghe điều này, có thể bạn sẽ cho rằng môi trường làm việc này thật khắc nghiệt. Nhưng đây là nguyên tắc mà Dalio tuân thủ. Triết lý của ông không hướng về con người, mà đặt nguyên tắc lên trên hết.

Chúng ta vừa cùng tìm hiểu xong nội dung thứ hai của cuốn sách – “nguyên tắc làm việc”. Trong phần này, Dalio đã giới thiệu một bộ cơ chế ra quyết định được thực hiện trong Quỹ Bridgewater, được gọi là nguyên tắc “ý tưởng xuất sắc là trên hết”. Trong cơ chế này, việc ra quyết định của công ty nên sử dụng phương án khoa học và hợp lý nhất dựa trên “phương pháp ra quyết định dựa trên trọng số tín nhiệm”. Để có khả năng hiện thực hóa nguyên tắc trên, Dalio đã thực hiện nguyên tắc “cực kỳ minh bạch và thẳng thắn” trong công ty. Mặc dù nguyên tắc này giúp các đồng nghiệp có thể thẳng thắn với nhau, nhưng cách giao tiếp có vẻ đơn giản và thô lỗ này cũng dẫn đến tỷ lệ nhân viên mới nghỉ việc tương đối cao.

Phần 3

Cuối cùng, chúng ta hãy nói về cách hình thành các nguyên tắc của riêng mình. Trong phần giới thiệu cuốn sách này, Dalio cũng nói rằng người đọc có thể tự đánh giá giá trị các nguyên tắc của ông. Trên thực tế, điều quan trọng hơn không phải là bản thân nguyên tắc, mà là tư duy đằng sau chúng. Bạn chỉ có thể đưa ra quyết định sáng suốt nhất khi đã hình thành các nguyên tắc của riêng mình. Chúng ta không thể thiết lập một nguyên tắc bằng cách lắng nghe kinh nghiệm của người khác, mà nó chỉ có thể đến từ “nỗi đau và sự suy ngẫm” của chính mình.

Dalio có một tính cách kỳ quặc là thích đắm chìm trong nỗi đau và liên tục nhắc lại những sai lầm này. Thậm chí, ông còn tạo ra một ứng dụng có tên là Pain Button, hay còn gọi là Công tắc nỗi đau, được sử dụng để ghi lại mọi lỗi lầm, mọi thứ gây ra đau đớn và suy ngẫm về nó.

Chẳng hạn, Dalio liên tục nhắc đến sai lầm có ảnh hưởng lớn nhất đến mình trong nhiều dịp khác nhau. Vào đầu những năm 1980, Hoa Kỳ có tỷ lệ thất nghiệp rất cao và các ngân hàng lớn nắm giữ nợ từ nhiều quốc gia Mỹ Latinh. Tháng 8 năm 1982, Mexico vỡ nợ, đây được coi là một cuộc khủng hoảng vào thời điểm đó. Dalio đã rất xuất sắc dự đoán chính xác về cuộc khủng hoảng nợ. Vì vậy, Quốc hội Hoa Kỳ và các chương trình truyền hình Phố Wall đã mời ông đến thảo luận về cuộc khủng hoảng. Trong các cuộc phỏng vấn trên truyền hình, ông tiếp tục dự đoán rằng “trong tương lai sẽ diễn ra một cuộc khủng hoảng và suy thoái kinh tế lớn”. Sau đó, Dalio như bị dội một gáo nước lạnh bởi loạt chính sách nới lỏng nhằm đối phó với cuộc khủng hoảng này của Fed. Những chính sách đó đã tạo ra thị trường cổ phiếu lớn ở Hoa Kỳ trong hơn một thập kỷ. Dalio đã phải trả một cái giá rất lớn cho nhận định sai lầm này và suýt chút nữa thì bị phá sản. Nhưng chính nó cũng đã khiến ông suy ngẫm thấu đáo và thay đổi suy nghĩ của mình từ việc cho rằng “Tôi đúng” sang “Làm thế nào để tôi biết rằng mình đúng” và giúp bản thân trở nên lý trí hơn. Trong cuộc khủng hoảng tài chính sau đó, bộ phương pháp tư duy này đã mang lại cho ông rất nhiều lợi ích. Trong khi người khác thua lỗ, Quỹ Bridgewater luôn duy trì một tỷ suất sinh lợi tốt.

Vì vậy, Dalio khuyến khích mọi người nên ghi lại những sai lầm và suy nghĩ của họ một cách hợp lý để trở thành một “người mắc lỗi chuyên nghiệp”. Thực tế trong công việc và cuộc sống đời thường chúng ta sẽ trải qua nhiều điều, từ đó rút ra được một số bài học kinh nghiệm hay đôi khi sẽ là một cảm hứng, một vài ý tưởng hay. Nhưng bộ não con người sinh ra mặc định đã có “trí nhớ ngắn hạn”. Nếu chúng ta không cố tình lặp lại để ghi nhớ, thì dù là kinh nghiệm gì hay ý tưởng tốt nào cũng rất dễ rơi vào quên lãng. Cuốn sách “Nguyên tắc” đã dạy chúng ta rằng kinh nghiệm thu được từ cuộc sống và sự nghiệp không nên chỉ dừng lại ở mức độ cảm nhận, mà phải được ghi lại và tổng kết một cách hợp lý.

Dalio nói trong cuốn sách rằng, ông thực sự là một “người mắc lỗi chuyên nghiệp”, tiếng Anh gọi là Professional Mistake Maker. Nó không có nghĩa là mắc nhiều lỗi, mà là sau mỗi lỗi sai, ông ấy có thể nhìn nhận thẳng thắn, lý trí và toàn diện về nó, và có thể biến sai lầm thành nguyên tắc. Thất bại liệu có phải là mẹ của thành công không – Điều đó còn phụ thuộc vào việc bạn có phải là “người mắc lỗi chuyên nghiệp” hay không. Nếu không, bạn chỉ có thể nhận được những trải nghiệm mơ hồ và cảm tính, kết quả cuối cùng là “quên đi nỗi đau sau khi vết sẹo lành”.

Hàng trăm nguyên tắc trong cuốn sách này được đúc kết bởi chính Dalio, nó được xem là cuốn bách khoa toàn thư về cuộc sống của cá nhân ông. Khi gặp bất kỳ vấn đề gì trong cuộc sống và sự nghiệp, bạn có thể sử dụng nó giống như một công cụ để trực tiếp tìm kiếm các nguyên tắc liên quan, để làm tài liệu tham khảo cho việc ra quyết định. Như tôi có đề cập ngay từ phần đầu, Quỹ Bridgewater của Dalio cũng đã làm tương tự, thậm chí họ còn phát triển một phần mềm có tên là Coach trong công ty. Khi nhân viên gặp bất kỳ vấn đề nào, chỉ cần nhập trực tiếp từ khóa là họ có thể tìm thấy các nguyên tắc và giải pháp phù hợp trong công cụ này. Cho dù là Dalio hay Quỹ Bridgewater mà ông sáng lập, tất cả đều hoạt động chặt chẽ và chính xác như một cỗ máy. Mọi vấn đề gặp phải sẽ được ghi lại, tóm tắt thành các nguyên tắc và bạn có thể tìm lại vào lần sau để có được giải pháp xử lý phù hợp nhất. Do đó, cả Dalio lẫn quỹ của ông đều hiếm khi mắc sai lầm trên thị trường và luôn hoạt động rất hiệu quả.

Đây là nội dung thứ ba của cuốn sách. Nào, ta hãy tóm tắt cách hình thành các nguyên tắc cho riêng mình. Ở phần này, Dalio tin rằng chỉ bằng cách thường xuyên suy ngẫm về những sai lầm của bản thân, đúc kết kinh nghiệm nhận thức thành một bản tóm tắt hợp lý, chúng ta mới có thể hình thành những nguyên tắc của riêng mình và trở thành một “người mắc lỗi chuyên nghiệp”.

Tổng kết

Giờ chúng ta sẽ cùng nhau nhìn lại nội dung chính của cuốn sách ngày hôm nay. Trước hết, chúng ta đã tìm hiểu về “Nguyên tắc sống” của Dalio. Trong phần nội dung này, ông cho rằng mọi người nên ý thức từ chối suy nghĩ và hành động theo bản năng, đồng thời duy trì một tư duy cực kỳ cởi mở trong cuộc sống; từ bỏ thái độ kiêu ngạo và tự phụ, để nhìn nhận hiện thực và lẽ phải. Muốn làm chủ cuộc sống của mình, trong ứng xử với các vấn đề cần có thái độ như của nhà khoa học đối với nghiên cứu khoa học.

Thứ hai, trong phần “Nguyên tắc làm việc”, Dalio đã giới thiệu một tập hợp các cơ chế ra quyết định được thực hiện trong Quỹ Bridgewater, được gọi là nguyên tắc “Ý tưởng xuất sắc trên hết”. Trong cơ chế này, việc ra quyết định của công ty được xác định theo phương án khoa học và hợp lý nhất chứ không chỉ dựa trên ý kiến của cấp trên. Hơn nữa, để đảm bảo thực hiện nguyên tắc này, công ty sử dụng “phương pháp ra quyết định dựa trên trọng số tín nhiệm”. Để công ty có khả năng hiện thực hóa nguyên tắc “ý tưởng xuất sắc là trên hết”, Dalio đã thực hiện nguyên tắc “cực kỳ minh bạch và thẳng thắn” trong công ty.

Cuối cùng, Dalio nói về “cách hình thành các nguyên tắc của riêng mình”. Ông cho rằng, mọi người không cần phải chấp nhận tất cả những nguyên tắc của ông, mà điều thực sự quan trọng là hình thành các nguyên tắc của riêng bạn. Bạn chỉ có thể làm được điều đó và trở thành “thợ sửa sai chuyên nghiệp” bằng cách liên tục suy ngẫm về những sai lầm và đúc kết kinh nghiệm cảm tính thành một tổng kết lý tính. Hãy dùng những sai lầm của bạn để xây dựng nguyên tắc của riêng mình, định hướng cuộc sống cho bản thân và sử dụng lý trí để chiến đấu với thế giới phức tạp này.